زندگینامه
ابو عبد اللّٰه سلمان فارسی یا همان سلمان محمّدی، پارسای بیدار دل، زاهد پاکْ سرشت ایرانی، در رامهرمز به دنیا آمد؛ امّا اصل او به اصفهان می رسد.
این صحابی بزرگوار پیامبر خدا، از چنان مکانت و عظمتی بر خوردار است که به راستی این صفحات اندک، تصویری هر چند کم سو را از او بر نمی تابد.
او برای یافتن حق، دشت ها و ابادی ها را درهم نوردید و پس از ورود پیامبر خدا به مدینه، به حضور ان بزرگوار رسید و مسلمان شد و خدمت ان سفیر الهی را به جان خرید و در محضر ان پیامبر الهی از هیچ چیزْ فروگذار نکرد و در جنگ خندق، حضور یافت و مومنان را با هوشمندی و اگاهی از فنون جنگ، یاری داد و کَندن خندق را پیشنهاد کرد که پذیرفته و عملی شد.
او در نهایت پارسایی می زیست و چون همه عُلقه ها را گسسته و زندگی اش را از همه پیرایه ها پیراسته و به حقْ پیوسته بود، پیامبر صلی الله علیه و اله تعبیر والای: «سلمان، از ما اهل بیت است» را درباره او بیان فرمود.
قلب پاک سلمان، جلوه گاه انوار الهی بود که پیامبر خدا فرمود: «هر کس می خواهد به مردی بنگرد که دلش نورانی گشته است، به سلمان بنگرد.»
و علی علیه السلام گستره دانش و اگاهی های سلمان را چنین ترسیم می کند: «او، دانش نخستین و اخرین را دریافت و کتاب اوّل و اخر را خواند. او، دریایی است پایان ناپذیر!».
سلمان، پس از پیامبر خدا، حرمت حق را پاس داشت و از مسیر حق، روی بر نتافت و از معدود کسانی بود که در مسجد پیامبر خدا به پا خاست، و از (خلافت حق) و (حقّ خلافت)، دفاع کرد.
او از شیفتگان علی علیه السلام و ال پیامبر صلی الله علیه و اله بود و از معدود کسانی بود که در تاریکی های غمبار شب، در خاکسپاری فاطمه زهرا علیها السلام، علی علیه السلام را همراهی کرد و بر او نماز خواند.
عمر، حکومت مداین را به سلمان سپرد. حکومت وی در مداین، دورانی افتخارافرین در زندگی ان بزرگوار است؛ حاکمیتی امیخته با زهد و پارسایی، و حکومتی با امیزه حقجویی و خدا نگری.
سلمان از کسانی است که سالیان درازی زیست. او نزدیک به 250 سال زندگی کرد و در زمان عمر یا عثمان، در مداین، زندگی را بدرود گفت. (گزیده دانش نامه امیرالمؤمنین علیه السلام، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، 840 – 841)
نگاهی گذرا به زندگی روزبه(سلمان فارسی)
سلمان فارسی؛فرزند اسلام(قسمت دوّم)
سلمان؛ صحابی پیامبر(ص)، یاور امام زمان(ع)
وفات سلمان، اوّلین ایرانی مسلمان
فضائل و کرامات سلمان
سلمان فارسی، سالهای طولانی زندگی خود را به سیر و سیاحت و جهانگردی وتحقیق در اصول ادیان گذرانید. او سالهایی از عمر خود را در ایران که مهد تمدن وفرهنگ و حکمت بود زیست نمود، در سرزمین پهناور «روم » و «شام » که مهد علوم مختلف فلسفی بود، تحقیق به عمل آورد، دوران معبدها و کلیساها را در حضورراهبان و دانشمندان سپری کرد و با اصول ادیان آشنا گردید، و نیز رسوم و آداب فراوانی را در سطح گسترده ای آموخت.
آن گاه هم که به سرزمین «حجاز» وارد شد، با دانشمندان مختلفی حشر و نشرداشت و معارف زیادی را به دست آورد، بدین جهت وقتی به آغوش اسلام وارد شد، در میان یاران رسول خدا (ص) چون دریایی می خروشید و چون ستاره ای در آسمان علم و حکمت می درخشید.
اما متاسفانه، گاهی اندیشه های نژاد پرستانه سبب می شد، که این مرد بزرگ، ازسوی برخی از افراد، که هنوز روح اسلام به طور کامل در وجود آنان رسوخ نکرده بود، مورد بی مهری و گاهی حسادت و اعتراض سخت قرار گیرد!
بدین جهت، رسول گرامی اسلام و امام علی (ع)، که از سویی می خواستند بانخوتهای پوچ جاهلی مبارزه کنند و ارزشهای اسلامی را جایگزین آن گردانند، و ازسوی دیگر کوشش می کردند شخصیت عمیق سلمان و علم و دانش مواج او را به عنوان یک عنصر بلند مقام و خدمتگزار و مدافع اسلام، به دیگران معرفی کنند، ازفرصتهای مناسب استفاده می کردند و در مراحل مختلف مقام درخشان علمی سلمان را برای دیگران تبیین می داشتند، چنانکه عظمت ایمانی و علمی سلمان در اعمال ورفتار او سبب می شد، که غیر از پیامبر (ص) و امام علی (ع)، دیگران نیز علم و حکمت و فقاهت او را مورد تایید و ستایش قرار دهند.
به هر حال «قتاده» روایت کرده است: سلمان، دانای به احکام دو کتاب آسمانی، یعنی «انجیل » و «فرقان » یعنی قرآن بوده است. (کتاب سلمان فارسی استاندار مداین؛ صادقی اردستانی، احمد؛ صص 110-111)
جایگاه سلمان فارسی در آیات قرآن
از روزبه ایرانی تا سلمان محمدی
ازروزبه ایرانی تا سلمان محمدی(2)
از روزبه ایرانی تا سلمان محمدی(3)
از روزبه ایرانی تا سلمان محمدی(4)
اولین مترجم بسم الله الرحمن الرحیم
سلمان و اهل بیت علیهم السلام
از ان روزی که رسول خدا (ص) سلمان را خریداری کرد و ازادش نمود او رامورد لطف و مرحمت قرار داد و تا انجا لطف رسول خدا (ص) افزایش یافت که، انگاه که میان سلمان و ابوذر پیمان (اخوت ) برقرار می کرد و انان را با یکدیگر برادرمی نمود، با ابوذر شرط کرد که نافرمانی سلمان را ننماید.
ان روزی که رسول خدا (ص) با سلمان درباره مبارزه با نیروی دشمن مشورت می کرد و سلمان عرضه می داشت: در ایران ما، در چنین مواردی خندق حفر می کنند ومسلمانان از پیشنهاد سلمان به تعجب می افتادند و دوست می داشتند که او را به خودمنتسب گردانند و به همین منظور گفتند: سلمان از ماست، رسول خدا (ص) سلمان رابیش از پیش مورد لطف قرار داد و فرمود: «سلمان از ما اهل بیت است.»
کار مهربانی رسول خدا (ص) نسبت به سلمان به انجا کشید که برای دفع توهم و یااعتراض عده ای فرمود: «من مامور شده ام چهار نفر را دوست بدارم و دستور بدهم که انان را دوست بدارند، این چهار نفر عبارتند از: علی (ع) سلمان، ابوذر، و مقداد.»
سلمان نه تنها مورد محبت حضرت رسول اکرم (ص) بود، بلکه تا انجا مورداعتماد و امین پیامبر اسلام (ص) و علی بن ابیطالب (ع) قرار گرفت که، شب عروسی حضرت زهرا (س) مرکب سواری ان مخدره را از جلو می کشید ورسول خدا (ص) از عقب سر، ان را می راند تا به خانه علی (ع) رسیدند.
پس از ازدواج علی (ع) هم سلمان، مشاور حضرت زهرا و رازدار ان بانوی عزیز بود و گاه و بیگاه درد دلهای ان مخدره را برای رسول خدا و علی (ع) بیان می نمود.
سلمان فارسی، تنها در زمان زندگی خود و یا سلامتی رسول خدا (ص) و علی بن ابیطالب (ع) مورد لطف و مرحمت و ستایش نبود، بلکه پس از مرگ هم تا انجا مورداحترام و عنایت این خانواده بود که حضرت صادق (ع) در این باره، مورد اعتراض قرار می گرفت!
سلمان فارسی چگونه مفتخر به «منّا اهل البیت» شد؟
چرا رسول خدا(ص) درباره سلمان فارسی فرمودند; «سلمان منّا اهل البیت»؟
سلمان فارسی در روایات معصومان علیهم
این یک نفر; سلمان، مردی از اهل بیت
شخصیت شناسی فاطمه(س) آموزه های زندگانی حضرت زهرا(س)
سه خصوصیت سلمان فارسی از زبان امام صادق علیه السلام
سیره عملی سلمان
سلمان رحمه الله علیه استاندار مداین بود، راوی می گوید هنگام مرگ بالای سر او بودم سلمان گریه می کرد پرسیدم چرا گریه می کنی؟ گفت: از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمود: در روز قیامت گردنه هایی است که از گردنه ها کسی نمی گذرد مگر سبک باران، راوی می گوید: نگاه کردم که ببینم مگر او چه چیزی دارد که خود را این قدر سنگین بار می بیند، دیدم که دارایی او عبارتست از: پوست گوسفندی که هم فرش و هم رختخواب اوست، یک قلم و دوات برای کار استانداری، یک افتابه گلی، و یک ظرف گلی، خانه ای هم که در ان زندگی می کرد، یک مغازه بود که هم محل کارش بود و هم محل زندگی!! و ان هم اجاره بود.
اری حضرت سلمان با این قدر مال دنیا، خود را سنگین بار می دانست و از روز قیامت هراس داشت، سلمان می گوید می ترسم که به من بگویند ای استاندار مداین با اموال مردم و بیت المال مسلمین چه کردی؟!
سلمان فارسی، تندیس مبارزه با منکرات
اسوه های فرماندهی؛ سلمان فارسی
سلمان فارسی و پیدایش تشیع در ایران
ازدواج و فرزندان
سلمان با زنی به نام بُقَیره، از قبیله کِنده ازدواج کرد. در کتاب های روایی و رجالی، افرادی با عنوان فرزند سلمان، ذکر شده اند؛ مثلا عبدالله، حدیث تحفه بهشتی برای فاطمه(س) را از پدرش سلمان روایت کرده است. چنانکه در کتاب جامع الرواة، از محمد بن سلمان فارسی یاد شده است. همچنین برای سلمان دختری در اصفهان و دو دختر در مُضَر یا مصر ذکر شده است.
تعدادی از نوادگان سلمان در طول تاریخ از شخصیت های حدیثی، علمی و سرشناسی بوده اند که از آن میان می توان به افرادی چون بدرالدین حسن بن علی بن سلمان، ضیاءالدین فارسی، وهب بن کثیر بن عبدالرحمن و شمس الدین سوزنی اشاره کرد.
بر اساس روایت کَشّی، سلمان برای ازدواج نزد عمر رفت و دخترش را از او خواستگار کرد. عمر که در ابتدا با درخواست او موافقت نکرده بود، پس از مدتی پشیمانی خود از عملش را به سلمان ابراز کرد، لکن سلمان این عمل خود را آزمونی برای عمر دانست تا به وسیله آن، قلب عمر را از زدوده شدن از تعصبات جاهلی بیازماید. (ویکی شیعه)
روایات و کلمات سلمان
سلمان فارسی نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و اله فرمود: ای مردم! ایا شما را به (مهدی) بشارت ندهم؟ گفتند: اری. فرمود: بدانید که خداوند تعالی در امّتم سلطانی عادل و امامی دادگر مبعوث می کند که زمین را از عدل و داد پر می کند، همانطور که از ظلم و جور پر شده باشد. او نُهمی از فرزندان پسرم حسین است نام او نام من و کنیه او کنیه من است.
سلمان فارسی می گوید: در نزد پیامبر صلی الله علیه و اله بودم که درباره اهل بیت علیهم السلام صحبت می فرمود، سپس پیامبر صلی الله علیه و اله دست مبارک را بر امام حسین علیه السلام زد و فرمود: ای سلمان! مهدیِ امت که زمین را از عدل و داد پر می کند، همانطور که از ظلم و جور پر شده باشد، از فرزندان این است. امام پسر امام، عالم پسر عالم، وصی پسر وصی است. پدرش که قبل از اوست امام و وصی و عالم است. (مجله گنجینه مهر 1383، شماره 43)
سَلْمان فارسی و أبو ذرِّ غِفاری، دو صحابی مُدَوِّن بوده اند
هدایت ها و ارزش ها ; مناظره سلمان فارسی با یکی از اصحاب
حدیث سلمان فارسی در وصایت امیرالمؤمنین علیه السّلام
احتجاج سلمان فارسی و مقداد بن اسود در مسجد با ابوبکر
کلام سلمان فارسی و أمیرالمؤمنین و امام حسن راجع به وجوب حکومت أعلم
مهرورزی به امام علی علیه السلام
حکایاتی از سلمان
سعد» در کتاب «طبقات » خود آورده است:
مردی از قبیله «بنی عبد قیس » روایت می کند: با سلمان فارسی، که فرمانده گروهی از سپاهیان اسلام بود عبور می کردیم، وقتی به گروهی از جوانان ارتشی برخورد کردیم، آنان خنده ای سر دادند، با مشاهده سلمان (که غیر عرب بود ولباسهای ساده ای به تن داشت) به استهزاء گفتند: این شخص فرمانده شماست؟!
آن مرد می گوید: به سلمان گفتم: ای ابو عبدالله! آیا می بینی اینان چه می گویند؟!
سلمان گفت: کاری نداشته باش، آنان را به حال خود واگذار، خیر و شر بعد ازاین روشن می شود، اما اگر توانستی خاک بخوری و حتی امیر بر دو نفر نباشی، این کار را انجام بده، و از آه و ناله افراد مظلوم و درمانده بپرهیز، زیرا دعای آنهامستجاب می شود. (کتاب سلمان فارسی استاندار مداین؛ صادقی اردستانی، احمد؛ ص 308)
شادی با دیدار فاطمه علیها السلام
سه همسر میهمان و خرمای بی هسته
مزار سلمان
سلمان فارسی، از یاران جلیل القدر و با وفای رسول خدا صلی الله علیه و اله و امام علی علیه السلام، در دوران خلافت خلیفه دوم حاکم مداین شد. او در دوران حکومتش زندگی بسیار ساده ای داشت و همانند فقیرترین مردم زندگی می کرد. سرانجام پس از ان که در 36 ق وفات یافت، نزدیکی ایوان کسری به خاک سپرده شد. مکان قبر او در سمت چپ کاخ کسری به فاصله چند صد متری قرار دارد. بقعه و ارامگاه او را شاه اسماعیل صفوی و صحن بسیار وسیع ان را پدر اقاخان محلاتی احداث کرد.1 در غرب مزار او، جامع مداین قرار دارد. (کتاب عتبات عالیات عراق؛ قایدان، اصغر؛ ص 189)
طی الارض امام علی (ع) تا مدائن برای دفن سلمان
از نگاه دیگران
نه تنها این جاه و مقام ها و این ثروتهای فوق العاده علی را نتوانست تکان بدهد، شاگردانش را هم نتوانست تکان بدهد. مگر سلمان را توانست یک ذره عوض کند؟ سلمان حاکم مداین همان سلمان عهد پیغمبر است. سلمانی که خلیفه او را در مداین به عنوان حاکم معین کرده است چون ایرانی است و مداین هم به اصطلاح پایتخت ایران قدیم بوده است و سیاست خلیفه اقتضا می کند که مسلمانی را از خود ایرانیها بفرستد تا انها از جنبه نژادی وحشت نکنند و نگویند چرا غیر نژاد ما به اینجا امده است، و ببینند از نژاد خودشان یک فرد صد در صد مومن امده، در مقری که انوشیروان حکومت می کرده، در مقری که خسرو پرویز حکومت می کرده با هزارها غلام و هزارها کنیز، در انجا که یزدگرد بوده که نوازشگرانش چندین هزار نفر بودند و ده دوازده هزار نفر زن فقط در حرمش حبس و گرفتار بودند، اری همین سلمان ایرانی تربیت شده به تربیت اسلام، از اول تا اخر تاریخ حکومتش تمام اثاث زندگی اش را فقط یک کوله بار تشکیل می دهد، یعنی وقتی می خواهد اثاثش را جمع کند خودش می تواند به پشتش بگیرد حرکت کند از انجا برود، بعد از اینکه فتوحاتی رخ داده و غنایم زیادی امده است. (مجموعه آثار شهید مطهری جلد 16، ص 64)
سلمان فارسی در کلام رهبر انقلاب
ولایت پذیری را از سلمان بیاموزیم
در سایه سار ادب و هنر
همچو سلمان بندگی کن، تا که سلطانت کنند
تن رها کن، تا همه جانت کنند
خوی حیوانی، سزاوار تو نیست
ترک این خو کن، که انسانت کنند
چون نداری درد، درمان هم مخواه
درد پیدا کن، که درمانت کنند…
(سید عباس حسینی جوهری؛ کلیات خزاین الاشعار، ص 28)
ساخت و مراحل تولید سریال سلمان فارسی
معرفی ایران به دنیا با سریال سلمان
معرفی کتاب و پایان نامه
سلمان الفارسی فی مواجهه التحدی فارسی
نگارخانه
آلبوم تصاویر مرقد سلمان فارسی (ره) در شهر مدائن عراق
علاقه عجیب امام صادق به سلمان / رهبر معظم انقلاب
