ان فی ذلک لایات و ان کنا لمبتلین؛ [1]
همانا در این قضیه نشانه هاست و ما حتما از آزمایش کنندگانیم.
داستان طوفان و غرق شدن قوم نوح را همه مردم قرن های گذشته می دانستند و این به راستی آیه و نشانه ای و عظمت یاری و حقانیت دعوت انبیا و شگفتی عذاب الهی بود و این جریان، یعنی امتحان خلائق توسط حضرت حق همیشه بوده و هست.
ان در جمله ان کنا مخففه از ان ثقیله است به گواهی آمدن لام تاکید در خبر آن و معنا چنین است که ما حتماً و تحقیقاً امتحان کننده ایم.
گزیده ای از داستان حضرت نوح و طوفان
از خصوصیات حضرت نوح (علیه السلام) شکرگزاری دائمی او بود که در سوره اسراء بدان اشاره شده است: انه کان عبدا شکورا در تفاسیر آمده که هرگاه جامه ای می پوشید یا غذایی می خورد یا آبی می آشامید خدا را شکر می کرد و الحمدالله می گفت و در بعضی تفاسیر نیز آمده که در آغاز بسم الله و در انتها و الحمدالله می گفت.
عمر طولانی نوح (علیه السلام) در ادبیات عرب و فارسی ضرب المثل شده است. در بحارالانوار آمده است: ارباب سیر در عمر نوح (علیه السلام) اختلاف دارند. یعقوبی همان 950 سال را ذکر کرده که قرآن می فرماید: و قلبت الف سنه الف الا خمسین عاما.
پس درنگ فرمود در آن قوم هزار سال مگر پنجاه سال و عمر او همان مدتی بود که در میان قوم خود توقف داشت. جمعی دیگر هزار سال گفته اند. یک دیدگاه 1450 سال و قولی دیگر 1470سال و قول آخر 2300 سال است. در یک خبر آمده که چون نوح به رسالت مبعوث گشت 850 سال داشت. 950 سال هم در میان قوم به تصریح قرآن کریم توقف و هدایت می نمود. پس از فرود از کشتی 500 سال دیگر زنده بود که در مجموع 2300 سال می شود. 200 سال هم دست به کار ساختن کشتی بود.
عده ای، طولانی بودن عمر نوح را معجزه ای برای او دانسته اند دندان او هیچ نیفتاد و چنین عمری و سلامتی هیچ تعجبی ندارد.
پیری، فرسودگی است و نافرسوده شدن عمر و طولانی شدن آن به قدرت قاهره خدای تعالی است و این معجزه هم مثل هزاران دیگر است که در مورد مردان الهی و پیامبران و اولیای خدا محقق شده است.
در مورد اندازه کشتی هم اختلاف نظر هست؛ بعضی گفته اند طول آن 1200 ذراع، و عرضش 800 ذراع و ارتفاع آن هشتاد ذرع بوده است. هر دو نوع ذراع یک ذرع یا یک متر است. برخی گفته اند طول آن 700 ذراع، عرض آن 500 ذارع و ارتفاع آن هشتاد ذراع بود قول سوم: نیز این است که 300 ذراع طول، هشتاد ذراع عرض و سی ذراع ارتفاع داشت.
ابن عباس گفته است: کشتی سه طبقه داشت: طبقه زیرین ویژه وحوش و جانوران، طبقه وسط مخصوص چهارپایان و بالایی برای مردم، نوح (علیه السلام) موارد خوراکی و لوازم را برداشت و در طبقه بالا جای داد. این ها دیدگاه هایی است که باید صحت آن را معصوم تایید کند.
آیا طوفان همه گیر بود؟ عده ای می گویند: طوفان زمان نوح مخصوص یک نقطه یا بخشی از کره زمین بود که نوح و قومش در آن سکوت داشتند و آن جا سرزمین عراق و نواحی کوفه بوده است. اما بعید نیست که از مجموع آیات و روایاتی که در این باره رسیده به ضمیمه شواهد دیگر بتوان نتیجه گرفت که طوفان زمان نوح، همگانی و عمومی بوده است؛ زیرا نوح (علیه السلام) از پیامبرانی است که بر همه کرده زمین مبعوث گشت و عمومیت دعوت بهترین شاهد بر فراگیری عذاب است؛ یعنی هر که کافر بوده به واسطه طوفان هلاک شده و دیاری باقی نمانده است؛ زیرا نوح (علیه السلام) در نفرین خود بر مردم چنین از خداوند طلب عذاب می کند: رب لاتذر علی الارض من الکافرین دیاراً پروردگارا، از کافران روی زمین دیار باقی مگذار. و باز هم پسر را نصیحت کرد که: امروز از فرمان عذاب الهی هیچ گونه حافظ و نگهبانی نیست جز آن کس را که خداوند رحم کند. همچنین هنگام نزول عذاب، خداوند دستور می دهد که از هر حیوانی یک جفت در کشتی جای ده و با خود بردار. این دستور، شاهدی است بر حفظ نسل حیوانات در روی کرده زمین و بلا غرق همه اهل زمین بوده است و شاید دنیای مسکونی کره زمین آن روزگاران شده است.
صدوق رحمه الله در علل الشرایع روایتی نقل کرده که: چهل سال قبل از طوفان، نسل آنان مقطع گشت؛ به طوری که در این چهل سال طفلی به وجود نیامد و در هنگام طوفان طفلی نابالغ غرق نشد.
